Klee, Paul

* 18 december 1879 in Münchenbuchsee - † 29 juni 1940 in Muralto

biografie

1879 18 december: Paul Klee wordt geboren in Münchenbuchsee bij Bern als zoon van een muziekleraar en een zanger. In 1898 verhuisde hij naar München, waar hij op een privéschool etste en tekende met Heinrich Knirr (1862-1944). 1900 studeerde aan de Academie van München in de schilderklas van Franz von Stuck. 1901/02 studiereis naar Rome. 1902-1906 Klee woont weer in Bern, waar hij zijn eerste achterglasschilderijen en verdere etsen maakt. Studiereis naar Parijs in 1905. 1906 Na een huwelijk met pianiste Lily Stumpf verhuisde het echtpaar naar München, waar Klee op tentoonstellingen kennis maakte met werken van Vincent van Gogh (1853-1890) en Paul Cézanne. Tentoonstelling van 1908 in de Secession van München en Berlijn. Kennismaking met Wassily Kandinsky, Franz Marc en Hans Arp. 1911 Eerste tentoonstelling in de Thannhauser Gallery. 1912 Deelname aan de tweede tentoonstelling van de “Blauwe Ruiter”. Klee ontmoette Alexej von Jawlensky, Rainer Maria Rilke en Herwarth Walden (1878-1941). Bezoek aan de Kahnweiler Gallery in Parijs, waar hij schilderijen ziet van Pablo Picasso, Georges Braque (1882-1963) en Henri Matisse (1869-1954). 1913 Klee exposeert op de eerste Duitse herfstsalon. Begin van het aquarelleren. 1914 Reis naar Tunesië met August Macke en Louis René Moilliet (1880-192). 1916-1918 Militaire dienst bij de Duitse infanterie. 1920 Walter Gropius benoemde Klee tot lid van het Bauhaus in Weimar, waar hij eerst lesgaf als vormmeester en daarna in een schilderklas. Tentoonstelling van 362 van zijn werken in Goltz in München. 1924 Eerste Klee-tentoonstelling in New York. 1925 Verhuist met het Bauhaus naar Dessau. Deelname aan de eerste groepstentoonstelling van de "peinture surréaliste" in Parijs, met onder meer Max Ernst, Joan Miró (1893-1983) en Picasso. In 1926 richtte Klee samen met Kandinsky, Lyonel Feininger en Jawlensky de ‘Blauwe Vier’ op. Bovenal schildert hij constructieve en absolute beelden. Reis naar Egypte in 1928. 1931 hoogleraarschap aan de kunstacademie van Düsseldorf. 1933 Onder druk van de nationaal-socialisten werd Klee uit zijn functie als docent ontslagen. Verhuis naar Bern. 1935 Eerste tekenen van de dodelijke ziekte (sclerodermie). Klee-tentoonstellingen in Bern en Bazel. 1937 De nationaal-socialisten belasteren Klee's kunst als 'ontaard' en nemen 102 van zijn werken uit Duitse musea in beslag. 17 daarvan zijn te zien in de tentoonstelling ‘Degenerate Art’. 29 juni 1940: Paul Klee sterft in Muralto in Ticino.